De lekkerste koffie vind je in Napels. En dat zeg ik niet zomaar. Het is écht zo (vinden wij)! Als je uit Napels wegrijdt, is de koffie na een uurtje rijden al niet meer hetzelfde. Wat is dan toch het geheim van de Napolitaanse koffie?

Iris en koffie

Toen ik voor het eerst in Napels op bezoek kwam in 2003 samen met Peppe, dronk ik nauwelijks koffie. En iedere keer als iemand voorstelde om even koffie te gaan drinken tijdens onze wandelingen door de stad verheugde ik mij op een terrasje. In plaats daarvan dronken we in sneltreinvaart al staande aan de bar een piepkleine, gloeiendhete en super sterke expresso. Voor ik het wist was de pauze alweer voorbij. Ik vond het maar een raar ritueel.

Koffie in de ochtend

Ondertussen ben ik helemaal verslaafd en gewend geraakt aan de Napolitaanse manier van koffie drinken. Wij hebben thuis een Moka koffiezet apparaatje. Ook wel percolator genoemd. Deze is half verbrand en verkalkt. Maar hoe vaker gebruikt, hoe lekkerder de smaak van de koffie. Ik heb altijd moeite mijn oude weg te doen en een nieuwe in gebruik te nemen, want het duurt altijd even voor hij weer ‘op smaak’ is.

Het eerste wat ik doe in de ochtend is koffie zetten voor ons samen, waarbij ik Peppe altijd koffie op bed breng. Het gekke is dat ik totaal niet goed ben in koken, maar mijn koffie is verrukkelijk.

Als Peppe een keer koffie zet met hetzelfde apparaat, hetzelfde water, dezelfde koffie…is het iedere keer weer bijna niet te drinken.

Hoe gebruik je de Moka of percolator?

Als je in Napels in een appartement overnacht, dan zul je in de keuken ook zeker een percolator vinden (als er geen elektrisch koffiezetapparaat is). Hoe werkt dit koffiezet apparaatje?

Het is een metalen kannetje dat bestaat uit drie onderdelen. In het onderste deel doe je het water. Dit moet je tot het streepje vullen. Vervolgens doe je het filtertje erin met de kleine gaatjes. Ik tik altijd even in het filtertje. Als er een klein beetje water omhoog springt dan is de hoeveelheid goed voor mijn smaak. Vervolgens doe je de koffie in het filter. Niet aanduwen, wel een bergje maken. Vervolgens draai je het boverstuk erop.

Zet daarna je de percolator op een warmtebron tot het water gaat koken. Doordat het kookt gaat het water onder druk door het filter en komt de koffie bovenin de percolater. Als hij klaar is met pruttelen haal je hem van de warmtebron af en schenk je de koffie in.

Het geheim van de koffie in Napels

Sommigen zeggen; het komt door het water. De smaak van het water perfectioneert de smaak van de koffie. Ik ken verhalen van Napolitanen die in Nederland wonen en liters water mee terug nemen naar Nederland met de hoop hun koffie daar zo te krijgen zoals het voor hen hoort te smaken.

Anderen zeggen; het zijn de baristi. Dat zijn de experts die de koffie bereiden achter het professionele koffie apparaat in de bar. De baristi in Napels zijn echte koffiekunstenaars en niet te evenaren!

Of zou het gewoon door Napels zelf komen? Waarschijnlijk is het een combinatie van alles bij elkaar. Het gaat om de juiste textuur, de juiste smaak, de jusite temperatuur en de perfecte aroma. Maar nog belangrijker en het geheime ingredient; de passie en liefde die degene die de koffie klaarmaakt erin stopt. En de Napolitaan accepteert niet minder. Als het om smaakjes gaat, dan gaan ze voor perfectie!

Welke koffie wordt er gebruikt in Napels?

Natuurlijk wordt er gekozen voor de beste koffiebonen. In Napels werken de meeste barren alleen met Napolitaanse merken. De belangrijkste zijn Kimbo Caffé,  caffé Passalacqua, caffé Borbone en caffé Moreno. Eigenlijk kun je ervan uitgaan dat als je een van deze merken bij de bar gebruikt ziet worden, het wel goed zit.

Het sociale aspect van de koffie in Napels

De koffie in Napels is onderdeel van de cultuur en dan met name het sociale aspect.

Je wordt wakker: koffie!

Je komt elkaar tegen op straat: koffie!

Je komt bij iemand thuis: koffie!

Je bent klaar met eten? Koffie!

Je ziet het niet meer zitten? Koffie!

En voor de Napolitaan heeft iedereen recht op koffie omdat het zo’n belangrijk onderdeel van de Napolitaanse cultuur is. Vandaar dus ook de caffè sospeso -de uitgestelde koffie- waarbij je een koffie betaalt voor iemand die zelf niet de mogelijkheid heeft om een koffie te betalen.

Leer koffie drinken aan de bar als een echte Napolitaan.

De koffie in Napels is uniek, sterk en snel! Je kunt er gegarandeerd weer tegen voor de komende paar uur. Even snel de bar in glippen met je vrienden of collega’s voor een super lekker powershot van cafeïne en suiker is een dagelijks terugkerend ritueel. Vaak ook meerdere keren per dag. Er lekker bij gaan zitten op een terrasje is niet gebruikelijk. Daar betaal je vaak ook meer voor. Wil jij ook koffie kunnen drinken aan de bar, net zoals de Napolitanen doen?

Step by step handleiding koffie aan de bar:

Tijdsduur: 5 minuten

Stap 1: kies een bar uit. Het liefst niet te hip of te nieuw. Kies voor traditie en ervaring.

Stap 2: Ga naar de kassa en bestel en betaal ‘un caffè’ (de prijs ligt als het goed is rond de €1,20). Un Caffè, betekent één espresso. Bestel dus niet een caffè lungo, of caffè Americano (zoals in Nederland koffie wordt gedronken).

Een cappuccino kan ook, maar alleen voor de lunch. Eigenlijk kan een cappuccino na 11.00 niet meer, want het is echt een ontbijtdrank. Voor een iets minder sterke smaak kies dan een macchiato of  schiumato (lekker schuimlaagje melk erop).

Stap 3: Ga naar de bar bij de barista en leg je bonnetje met de bestelling en 5 of 10 cent (fooi voor de barista) op de bar terwijl je je koffie bestelt.  De barista zal het bonnetje checken en je muntje in de fooienpot doen.

Stap 4: De barista zet een schoteltje met lepel en glas water voor je op de bar. Mocht je ook iets te eten hebben besteld zoals een cornetto (croissant) of een graffa (mierzoete donut) dan zullen ze die eerst aan je  geven en wachten tot het op is voor ze de koffie klaarmaken.

Stap 5: Geniet van het schouwspel:  Gemalen koffie in het bakje, aandrukken, aandraaien, kopje eronder en met een lange langzame straal en druppels stroomt het zwarte goud zo je kopje in..

Stap 6: Drink je glas water ondertussen leeg. Het water dient om je mond te neutraliseren, zodat je nog beter kunt genieten van de smaak van de koffie.  Het water hoort niet nà de koffie gedronken te worden. De bedoeling is dat de heerlijke intense smaak in je mond blijft hangen, ook na het verlaten van de bar.

Stap 7: Met een zwierige zwaai wordt het kopje op je schoteltje gezet. Doe als een echte Napolitaan een heel zakje suiker in je koffie en roer het door.

Stap 8: Pas op en brand je lippen niet terwijl je de eerste slokjes neemt. Als het goed is, is je kopje en niet alleen je koffie, goed warm!

Geheime tip: Is het kopje te warm? Smeer dan wat koffie met de achterkant van je lepeltje op de rand van je kopje. Op deze manier brand je je lippen niet.

Stap 9: Halverwege stop je even met drinken en draai je je kopje rond om het overgebleven suiker en de zinkende aroma’s op de bodem van je kopje nog goed door het laatste slokje in je kopje te verdelen.

Stap 10: Geniet van de laatste slok.

Vergeet bij het verlaten van de bar de barista niet gedag te zeggen! met een: Grazie e buona giornata!