Pizza in Napels. Er gaat hier geen dag voorbij dat ik niet aan pizza denk, pizza ruik of pizzeria’s zie.
Sinds ik in de regio Napels woon, eet ik wekelijks pizza en eerlijk gezegd soms ook meerdere keren per week. Na zoveel uittesten kan ik misschien ook wel antwoord geven of het waar is dat de beste pizza uit Napels komt.
Pizza in Napels
Het kan een pizza in de pizzeria zijn, een thuisbezorgde pizza, een dubbelgevouwen pizza in de hand, oftewel de pizza portafoglio, of een gefrituurde pizza. Maar eigenlijk kan ik nu al volmondig ja zeggen!
Kinderen leren hier van kleins af aan pizza eten. Iedereen lùst hier pizza. Anders heb je ook gewoon geen sociaal leven. Bij verjaardagsfeestjes nodigen de kinderen elkaar uit om samen naar de pizzeria te gaan. Nu onze kinderen tieners zijn, gaan ze op zaterdagavond uit met hun vrienden…naar de pizzeria. Als we afspreken met vrienden…gaan we pizza samen eten.
Hoe en waar is de pizza ontstaan in Napels?
Pizza is typisch een gerecht dat is ontstaan als armenvoedsel. In de 18e eeuw heerste er grote armoede onder een groot deel van de bevolking van Napels. Er waren verschillende plekken in de stad, vooral in de armere wijken waar centrale ovens stonden waar broden afgebakken werden.
De armsten van de stad woonden vaak, als ze geluk hadden, in eenkamerwoningen direct aan de straat en deze ruimtes hadden geen keuken. Arbeiders en natuurlijk ook de vele havenarbeiders van de stad, hadden baat bij goedkoop maar voedzaam en vullend voedsel. Daar ontstonden dus ook de pizza’s. Het was goedkoop, maar rijk aan koolhydraten en gaf veel energie. De platte broden werden belegd met tomaten. Deze waren overgekomen uit Amerika en werden door de Napolitanen omarmd om hun platte broden mee te beleggen.
De dunne platte pizza werd in vieren gevouwen om zo in de hand mee te geven. De eerste pizza portafoglio. Tegenwoordig hip streetfood dat te vinden is door de hele stad.
Pizzeria Port’Alba
In de buurt van Piazza Dante bij Port’Alba was er zo’n centrale oven waar ambulante verkopers de pizza’s ook nog op kwamen halen om vervolgens door de stad en bij de haven te verkopen. Pizzeria Port’Alba is met recht een antieke Pizzeria te noemen en gaat terug tot de verkoop van deze eerste pizza portafoglio sinds 1738.
Vanaf 1830 is het een echte pizzeria waar je ook aan tafel kunt aanschuiven voor een pizza en tegenwoordig ook voor andere gerechten. Je kunt dus gerust zeggen dat de eerste Napolitaanse pizza’s ontstaan zijn bij Port’Alba en de aanliggende via Tribunali.
Onlangs heeft pizzeria Port’Alba een officiële erkenning gekregen van de burgemeester als oudste nog in bedrijf zijnde pizzeria van Napels.
Adres: Via Port’Alba 18, Napels
Openingstijden: dinsdag gesloten ma, wo-zo 12.00-00.00
Pizza Margherita en Pizza Marinara
Koningin Margherita was de eerste officiële koningin van Italië na de eenwording in 1861. De koningin werd tijdens haar bezoek aan Napels verschillende soorten pizza aangeboden. Ze koos de pizza met tomaat, mozzarella en basilicum. Niet toevallig met de kleuren van de vlag van Italië. Daarna werd deze pizza naar haar vernoemd. De pizza Margherita is de meest Napolitaanse pizza. Een pizza die al sinds de 18e eeuw bestond, maar Pizza Margherita heet sinds 1889.
Nog een echte Napolitaanse pizza is de Pizza Marinara. Dit was een pizza die werd gemaakt voor vooral de zeelieden (marinai) die geen geld hadden voor de duurdere mozzarella en hun pizza smaakvoller maakten met kruiden (oregano) en knoflook.
De Napolitaanse Pizza Margherita en Marinara hebben het STG keurmerk, die de originaliteit van de pizza uit Napels aanduidt.
Antica Pizzeria Brandi
Antica Pizzeria Brandi claimt de pizzeria te zijn die de pizza aan Koningin Margherita heeft aangeboden waarna de pizza dus naar haar is vernoemd. Buiten de pizzeria is er een plakkaat hiervan te vinden. Feit blijft dat dit een historische pizzeria is die vlakbij het koninklijk paleis te vinden is, dus het kan allemaal zomaar waar zijn. Ze hebben in ieder geval heerlijke echte Napolitaanse traditionele pizza’s.
Adres: Salita Sant Anna di Palazzo 1/2, Napels
Openingstijden: di-zo 12.00-15.30 & 19.30-23.30
L’antica Pizzeria da Michele
L’antica pizzeria da Michele is een pizzeria die al sinds 1870 pizza’s maakt volgens de Napolitaanse traditie en hier ook aan vast houdt. Het is een echt familiebedrijf. Nonno Michele maakte de pizza’s groot als een karrenwiel om de indruk te wekken dat het een hele grote maaltijd was. Bij hun aller eerste pizzeria in Napels bieden ze nog steeds, volgens de traditie, alleen de Margherita of Marinara aan…zo groot als een karrenwiel.
Adres: Via Cesare Sersale 1, Napels
Openingstijden: ma-zo 11.00-23.00
Dit filmpje is gemaakt in 2021. Ondertussen is er ook in Amsterdam een Pizzeria da Michele te vinden
Tweede vestiging van Pizzeria da Michele in Napels
De historische pizzeria Da Michele in Napels is zo populair dat de rijen voor de deur tegenwoordig zo lang zijn door het toegenome toerisme dat de normale Napolitanen niet meer de moed hebben om hun pizza daar te gaan eten.
Sinds 13 juni 2024 is er een nieuwe vestiging geopend tegenover de originele vestiging op de hoek van via Pietro Colletta e via Sersale. Deze tweede pizzeria beslaat 140 vierkante meter en heeft 84 zitplaatsen. Niet onbelangrijk: bij deze kun je wel reserveren. Dat is natuurlijk fantastisch nieuws.
Het menu, in de traditie van ‘Casa Madre’, biedt margherita, marinara, cosacca en marita. Het interieurontwerp en de inrichting herinneren aan de groene kleur en de geliefde kenmerken van de historische locatie, maar zijn tegelijkertijd gemoderniseerd.
Pizzeria Da Michele in the World- Amsterdam
Tegenwoordig heb je Da Michele in the World. Zelfs in Amsterdam is er een vestiging en ik kan je garanderen dat de pizzabakkers allemaal een opleiding en instructies hebben gehad van Antonio die vanuit Napels de hele wereld over reist om te zorgen dat hun echte Napolitaanse pizza overal op de goede manier wordt gebakken.
Adres: Eerste van der Helststraat 72H, Amsterdam
Openingstijden: dagelijks 11.00-23.00
Reserveren bij een pizzeria in Napels
Bij de meeste traditionele pizzeria’s in Napels is het niet gebruikelijk en zelfs niet mogelijk om te reserveren. Het is uiteindelijk fastfood en het is niet de bedoeling dat je uitgebreid blijft na-tafelen. Door geen reserveringen aan te nemen zijn er nooit lege tafels te vinden in de pizzeria’s. Zodra een tafel leeg is, kunnen de personen die buiten in de rij staan te wachten aan tafel plaatsnemen. Hoe groter de rij voor je pizzeria of restaurant, hoe meer prestige je eigenlijk hebt als pizzeria.
De beste pizza vind je in Napels
Of je kunt misschien beter zeggen: de échte pizza vind je in Napels. Want eerlijk is eerlijk, over smaak valt niet te twisten. De Napolitaanse pizza is een mix van traditie en geschiedenis. De pizza en alle gebruiken hieromheen zitten diep in de cultuur. Het is een sociaal verbindende factor. Als je met vrienden af wilt spreken dan ga je pizza eten samen. Vooral op zaterdagavonden zitten de pizzeria’s in Napels overvol met Napolitanen. En omdat iedereen is opgegroeid met de pizza, moeten die pizza’s voldoen aan alle ingrediënten en eisen en regels die horen bij de echte Napolitaanse pizza. Hier wordt ook veel over gepraat en de mond op mond reclame is erg belangrijk voor de lokale pizzeria’s.
Grootste pizza ooit
In 2016 kreeg Napels de eervolle vernoeming in het World Guinness Book of Records voor de grootste pizza ter wereld. Deze werd gemaakt tijdens het jaarlijks terugkerende evenement Napels Pizza Village. Maar is sindsdien al meerdere keren verslagen en sinds juni 2023 staat het record op naam van de Amerikaanse pizza hut uit Los Angeles. De Amerikanen en de Napolitanen zullen waarschijnlijk altijd blijven strijden om de eer rondom de pizza.
Immaterieel UNESCO erfgoed: de Napolitaanse pizzabakker
In 2016 werd ook de eerste opzet gedaan om de kunst van de Napolitaanse pizza bakker UNESCO immaterieel erfgoed te laten worden. Dat is het uiteindelijk ook geworden. De Napolitaanse pizzabakker. Pizzaiolo, moet zich aan allemaal belangrijke regels houden wil het gaan om een echte Napolitaanse pizza. Zo mag het deeg bijvoorbeeld alleen met de hand worden uitgelegd (met de vingertoppen van binnen naar buiten duwen om zo een luchtige rand te krijgen).
Lokale ingrediënten van de Napolitaanse pizza
De ingrediënten die gebruikt worden voor de bereiding van de echte Napolitaanse pizza zijn allemaal lokaal en van hoogwaardige kwaliteit. Vaak hebben ze een speciale kwaliteitsstempel als DOP, wat de oorsprong en kwaliteit van de producten benadrukt. De San Marzano tomaten, de verse mozzarella di bufala of fior di latte van de Monte Lattari aan de Amalfikust, de extra vergine olijfolie en de verse basilicum maken echt het verschil.
Daarnaast is de bereiding van het deeg niet iets wat zomaar wordt gedaan. Het is een heel proces van een combinatie van de goede bloem, water, gist en zout. Het met de hand kneden en verschillende fases van rijzen en rijpen. De echte pizzabakker voelt intuitief aan wat goed is voor het deeg. Van de beste pizza’s is het deeg 24 of zelfs al 48 uur van te voren gemaakt.
De hout gestookte ovens.
De ovens waar de pizza in wordt afgebakken zijn hout gestookt en bereiken temperaturen van tot de 400 graden. De pizza wordt dus ook in maximaal 90 seconden gebakken in de oven en constant rondgedraaid. De perfecte pizza heeft een luipaard gespikkelde rand en bodem. De rand is luchtig (het lucht in het deeg is met de vingertoppen naar de randen gedrukt) en de bodem slap zodat hij dubbel gevouwen kan worden.
Associazione Verace Pizza Napoletana
De associazione Verace Pizza Napoletana is een soort keurmerk waar een pizzeria alleen voor in aanmerking kan komen als ze ze alle regels volgen die horen bij het maken van Napolitaanse pizza’s. Bij de vereniging kun je ook een opleiding tot Pizzaiolo volgen.
Mijn eerste pizza ooit in Napels
Ik kan mij nog goed mijn eerste pizza in Napels herinneren. Ik was met Peppe en vrienden van Peppe en we gingen naar Pizzeria Sorbillo in de Via Tribunali. Dit was in 2003 en ook toen stond er al een hele rij voor de pizzeria om er binnen te komen. Maar toen was de rij gevuld met alleen maar locals. Gino en Totò Sorbillo is ondertussen zo’n hype geworden dat je Sorbillo over de hele wereld kunt vinden, maar zijn pizzeria in de via Tribunali blijft natuurlijk de enige echte. Toch ga ik er niet meer naartoe. Eerlijk is eerlijk, zijn pizza’s zijn heerlijk. De ingrediënten zijn fantastisch. De kwaliteit is goed. Het is gewoon echt een goed pizza en de pizzeria hoort bij het ontstaan van de Napolitaanse pizza. Maar eerlijk gezegd heb ik moeite met het accepteren van zijn nieuwste rage de pizza met Ananas.
Adres: Via dei Tribunali 32, Napels
Openingstijden: ma-za 12.30-15.30 & 19.00-23.30
Pizza Hawaï of pizza met ananas
In januari 2021 heb ik voor Word Pizza Day een online live pizza cursus mogen presenteren en vertalen waarbij ik een uur lang samen met Gino Sorbillo in de keuken heb gestaan en een uur lang zijn gefilosofeer over de pizza aan heb moeten horen. Voor mij rijmt zijn pizza ananas totaal niet met wat hij eigenlijk diep van binnen gelooft en mee heeft gekregen van zijn familie over de Napolitaanse pizza.
De echte Napolitaan zal nooit ananas op de pizza accepteren. De pizza ananas of Hawaï is een Canadees bedenksel en heeft niets met de Napolitaanse traditionele pizza te maken.
Wil jij toch de Napolitaanse pizza in Napels zelf verraden?
Ga dan naar zijn Pizzeria Presepe Napoletano aan de overkant van Sorbillo’s originele pizzeria en probeer het culinaire hoogstandje, zoals hij het zelf presenteert, uit.
Pizza cursus
Tijdens de lockdowns tijdens de covid pandemie zijn we online pizza cursussen gaan organiseren. Daar ontdekte ik dat het bakken van goede pizza een kunst is, een levensles. Het bereiden van het deeg. Het voelen van je omgeving en reageren op de luchtvochtigheid. Zelfs het inspelen op je eigen mentale welzijn en hoeveel rust je van binnen hebt, zijn allemaal factoren die te maken hebben met de uiteindelijke uitkomst van je deeg. Het kneden van het deeg, maar vervolgens het laten rusten van het gestreste deeg zijn belangrijke momenten in de bereiding van de pizza en een belangrijke levensles voor iedereen.
Ik raad iedereen dan ook aan om deze ervaring een keer zelf mee te maken en te voelen hoe het hier eraan toe gaat. Het leuke is dat er tegenwoordig steeds meer pizza cursussen worden aangeboden die gemakkelijk te boeken zijn.
WIl je nog meer tips met onze favoriete pizzeria’s? We hebben een lijstje voor je gemaakt.
*Deze pagina bevat affiliate links
