Ben je in de kerst periode in Napels? Dan heb je een goede keus gemaakt voor je citytrip, want Napels is een kerststad bij uitstek!
Ten eerste is Napels in de kerstperiode extra gezellig, omdat Napels beroemd is om de traditie van de kunst van de kerststal, de Presepe. Rondom het straatje van de kerststallen in het historisch centrum van Napels, Via San Gregorio Armeno, is het in deze periode druk en gezellig. Het is een grote openlucht kerstmarkt die trouwens het gehele jaar geopend is. Daarnaast zijn er veel kerstmarkten en tentoonstellingen te vinden.
Ten tweede omdat het gezellig druk is in deze periode met toeristen uit de rest van Italië en dagjes mensen uit de omgeving. Zij komen vooral om de traditionele Napolitaanse kerststallen te bewonderen en natuurlijk om te genieten van de tradities, cultuur, folklore en het heerlijke eten dat Napels haar bezoekers te bieden heeft. Ook is de stad overal mooi verlicht.
Lees meer over de echte kersttradities in Napels
10 x doen in Napels met kerst
1 Bezoek het kerststraatje Via San Gregorio Armeno
Zelf kopen de Napolitanen hun terracotta figuurtjes en andere accessoires voor in de kerststal het liefst in de straat Via San Gregorio Armeno midden in het hart van het historisch centrum van Napels. Een straat met een eeuwenoude geschiedenis en families die er net zoveel eeuwen wonen. De kunst van het boetseren van de poppetjes, het naaien van de kleren van antiek zijde en het in elkaar zetten van alle attributen en de presepe zelf, wordt al generaties lang doorgegeven. Er wordt gebruik gemaakt van de beste materialen en de meest verfijnde technieken. In deze straat is de kerstsfeer het hele jaar aanwezig. Een kerstmarkt die 12 maanden per jaar open is, maar in de maand december heerst er topdrukte.
Er worden vanaf November tot halverwege Januari houten chalets bijgezet in en rondom de straat waar veel gezellig kerstspul wordt verkocht, naast de traditionele kerststal attributen.
2 Luister naar de muziek van de Zampognari
De Zampognari kom je in de kerstperiode gewoon om straat tegen, maar ze wandelen ook binnen in appartementen complexen, in de supermarkt en in restaurants. Natuurlijk is het de bedoeling dat je ze wat kleingeld geeft voor hun muzikale kunsten. Op de Napolitaanse kerststal kom je altijd de zampognari tegen als twee figuren met jasjes en laarzen gemaakt van schapenvacht. De ene persoon heeft een fluit en de ander een soort doedelzak gemaakt van een schapenmaag. Ze dragen meestal een hoedje. De ‘zampognaro’ is op de traditionele Napolitaanse kerststal altijd een oude man. De term zampognaro betekent ‘zij die de rietpijp bespelen’ en de oorsprong gaat terug tot het einde van de 18e eeuw, met het ontstaan van het lied ‘Tu scendi dalle stelle’.


3 Tombola spelen
In Napels is het traditie om in de kerstperiode Tombola te spelen. Dat is een soort bingo en het bestaat al sinds 1734. Het verhaal is dat de tombola is ontstaan toen het spelen van kansspelen zoals de lotto in dat jaar verboden werd tijdens de kerstperiode uit respect voor het geloof. De Napolitaanse families waren zo gewend aan het spelen van de lotto dat ze het spel aanpasten en thuis achter de gesloten deuren met elkaar begonnen te spelen.
De tombola wordt gespeeld met 90 nummers die allemaal een betekenis hebben en de nummertjes worden uit een rieten mandje gehaald. Staat het nummer op je kaart dan gebruik je een kikkererwt of een stukje mandarijnschil om het nummer af te dekken. Heb je 2 of 3 op een rij dan win je een prijs, heb je de hele kaart dan win je de hoofdprijs. Ze spelen met geld of met kleine cadeautjes.
De scholen van onze kinderen organiseerden ieder jaar een tombola om geld in te zamelen voor een goed doel. Wij hebben nog steeds een prachtige goudkleurige vaas in huis staan die we ooit bij zo’n tombola gewonnen hebben.
Wil je tombola spelen (en meteen je Italiaans en Napolitaans oefenen want alle 90 getallen hebben dus een betekenis die erbij geschreven staat in het italiaans en met een tekening) dan zijn de tombola mandjes en kaartjes in het straatje San Gregorio Armeno te koop.
4 Gefrituurde pizza eten
Op 24 december is het traditie, vooral onder jongeren en tussen vrienden, om elkaar te ontmoeten in de stad en gefrituurde pizza te eten voor de lunch. Kerstavond en de 25ste breng je namelijk door met familie. Naast de gefrituurde pizza is ook de pizza a scarola typisch iets wat je eet op deze dagen. In ons gidsje met eet en drink adresjes hebben we de lekkerste adresjes voor je op een rij gezet. Vraag het gratis digitale gidsje hieronder aan:
5 Naar de vismarkt de nacht voor kerstavond
Het is altijd een culturele belevenis om naar de vismarkt te gaan bij Porta Nolana maar tijdens de nacht van 23 naar 24 december blijft de vismarkt hier (en op vele andere plekken in de stad en omgeving) de gehele nacht open en wordt er de beste en verse vis verkocht. Het is traditie om op kerstavond en op eerste kerstdag vis te eten dus om de vis in de nacht van 23 december te kopen verzekert iedereen van verse vis! Je ziet in deze periode verse palingen, de mensen maken vaak verschillende soorten gefrituurde vishapjes, en natuurlijk zijn de vongole (venusschelpen) zeer geliefd.

6 Proef de lekkerste gebakjes
In de pasticceria (gebakswinkels) in de stad vind je de typische gebakjes van de kerstperiode. Persoonlijke favoriet zijn de struffoli gemaakt door mijn schoonmoeder. Ondek de lekkerste gebakswinkels in ons gratis gidsje met 100 eet en drink adresjes.

7 Bezoek de Napolitaanse kerststallen
Wil je meer begrijpen van de kunst van de Presepe, zonder je in de drukte van de smalle straatjes te wagen, dan kun je het beste naar de volgende Presepe’s gaan kijken.

Presepe Cuciniello
De presepe Cuciniello te zien in het Museo di San Martino. Presepe Cuciniello is zo groot dat het een hele zaal in beslag neemt van het museum van San Marino. De Presepe was voor het eerst te zien in 1879 in de eetzaal van de monniken in het kartuizerklooster San Martino.
Presepe Cuciniello dankt zijn naam aan de architect Michele Cuciniello die zijn terracotta poppetjes doneerde en samen met Luigi Farina de samenstelling van de presepe op zich nam. De herders, de dieren en alle accessoires zijn gepositioneerd op een indrukwekkende rots, gemaakt van hout, kurk, gips, papier-maché en terracotta. De presepe werd vervolgens beschilderd door de decorontwerper Luigi Masi, terwijl Fausto Nicolini de verlichting met natuurlijk licht uitdacht. De presepe laat verschillende scènes zien, moeder scènes genoemd, waarvan de beste ongetwijfeld de geboorte van Christus, de Taverna en de aankondiging van de geboorte van Jesus aan de herders zijn. Deze herders zijn gemaakt door de belangrijkste kunstenaars van de 18e eeuw.
- Waar: Museo di San Martino Largo San Martino 5 Napoli
- Openingstijden: dagelijks 8.30-19.30; kaartverkoop stopt 1 uur voor sluitingstijd. Woensdag gesloten
- Entree: € 6,00
Presepe di San Ferdinando
Een presepe waar ik vaak even een stop maak tijdens mijn rondjes is de Presepe van San Ferdinando. De kerk gelegen op het plein Trieste e Trento bij het koninklijk paleis. De Presepe van de kunstenaars, want alle figuren die er te zien zijn op de presepe zijn overleden lokale kunstenaars en artiesten die hun begrafenis in deze kerk hebben gehad, is een kunstwerk op zich. De kerststal beeld de belangrijkste plekken uit, die er te vinden zijn op het plein. Zoals Gran Caffè Gambrinus, het koninklijk paleis en de kerk zelf. Ook zie je natuurlijk het tafereel van Jozef, Maria en Jezus, maar ook de altijd terug kerende traditionele muzikanten, de slapende schaapsherder en de fontein.
- Waar: Piazza Trieste e Trento
- Openingstijden: 7.30-13.00 & 16.00-19.00 zondag 9.00-13.00
- Entree: gratis
Bekijk hier hoe wij ieder jaar onze zwarte koffer weer openen en onze kerststal opbouwen en uitbreiden.
8 Verdwaald in Napels voor kerst
Het boek en reisgidsje Verdwaald in Napels is erg leuk om cadeau te geven met kerst. Daarnaast komt poes Nola ook door de straat San Gregorio Armeno. Ze slaapt zelfs in een kerststal. Leuk om over te lezen en de uitgebreide achtergrondinformatie over Napels in het boek maken het echt een must have! Binnen het boekjes staan de routes die Poes Nola door de stad loopt uitgetekend, dus je kunt met het boekje in de hand door de stad.

9 Kerstlichtjes bekijken
Geniet van de prachtige en sfeervolle kerstverlichting in de stad, maar ook buiten de stad. Beroemd zijn de kerstlichtjes van de stad Salerno, te bereiken per trein vanaf Napels centraal of breng er een nacht door.
Ga voor nog meer kerstsfeer en verlichting naar het stadje aan zee, Sorrento te bereiken met de circumvesuviana vanaf Porta Nolana en het centraal station. Of ga naar de andere kant van de baai naar Bacoli waar bij de Casina Vanvitelliana en het park Borbonico del Fusaro. Je kunt dit met de cumana metro bereiken vanaf Piazza Montesanto, uitstappen bij Fusaro.
10 kerstdiner op kerstavond en kerstlunch op 25 december
Bedenk dat de gebruiken anders zijn hier. Op 24 december is er een kerstdiner op kerstavond. Het is dus mogelijk om bij restaurants een echt kerstavond menu te eten. Vooraf reserveren is nodig! En in Napels hebben ze geen kerstdiner op de 25ste maar een kerstlunch. Restaurants zullen dus bijna allemaal gesloten zijn op de avond van 25 december.